آیا تا به حال فکر کرده‌اید چرا برخی زنان به دنبال مردانی با جایگاه اجتماعی یا مالی بالاتر هستند؟ آیا تا به حال پیش آمده که شریک عاطفی‌تان ناگهان رابطه را با بهانه‌ای بی‌اهمیت تمام کند و بعد از چند روز او را عاشقانه در کنار مرد دیگری ببینید؟ مفهوم هایپرگامی، که به معنای انتخاب شریک زندگی با موقعیت برتر است، پاسخ این سؤالات را در خود پنهان دارد. در واقع، هایپرگامی تمایل زنان برای ازدواج یا رابطه با بهترین مردی است که می‌توانند پیدا کنند. آیا این فقط یک معامله اقتصادی است یا چیزی عمیق‌تر در جریان است؟ این تمایل ریشه‌ی بیولوژیکی دارد و هدف آن تولیدمثل با بهترین ژن‌های ممکن است.
هایپرگامی چیست؟
هایپرگامی، واژه‌ای مشتق شده از کلمات یونانی “هایپر” (به معنای بالا) و “گاموس” (به معنای ازدواج)، پدیده‌ای رایج در سراسر جهان است که به تمایل افراد (به‌ویژه زنان) برای برقراری رابطه با کسی که از نظر اقتصادی، اجتماعی یا ژنتیکی در سطح بالاتری قرار دارد، اشاره دارد. این مفهوم که ریشه‌های عمیقی در نظریه‌های جامعه‌شناختی و فرگشتی دارد، بیان می‌کند که زنان تمایل دارند شرکایی را انتخاب کنند که تحصیلات بالاتر، ثروت بیشتر و جایگاه اجتماعی برجسته‌تری دارند.
هایپرگامی زنان چیست؟
هایپرگامی زنان یک پدیده‌ی جامعه‌شناختی است که در آن زنان تمایل دارند با مردانی که از نظر اجتماعی، اقتصادی یا جایگاه بالاتر از خودشان هستند، وارد رابطه شوند. به‌طور کلی، آنها به‌صورت غریزی به دنبال مردانی با موقعیت بهتر برای تولیدمثل هستند.
چرا زنان مردان موفق‌تر را ترجیح می‌دهند؟
هایپرگامی تأثیر زیادی بر روابط امروزی دارد و شناخت آن می‌تواند به مردان کمک کند تا جایگاه خود را در Sexual Market Value – SMV درک کرده و بهبود بخشند. SMV معیاری است که جذابیت افراد را در روابط تعیین می‌کند. زنان معمولاً در دوران جوانی ارزش بالاتری دارند، در حالی که ارزش مردان با افزایش موفقیت و ثروت آنها رشد می‌کند.
زنان به‌طور کلی مردانی را ترجیح می‌دهند که از نظر جایگاه اجتماعی و مالی بالاتر باشند. این گرایش ریشه در بیولوژی و فرگشت دارد و هدف آن تأمین امنیت و بهترین شرایط برای فرزندان است، زیرا بارداری و تربیت فرزند نیازمند منابع و امنیت است. در نتیجه بسیاری از مردانی که از نظر اقتصادی یا اجتماعی در سطح بالایی نیستند، در این فرآیند نادیده گرفته می‌شوند، زیرا زنان به‌دنبال بهترین گزینه‌ی ممکن هستند.
هایپرگامی مردان چیست؟
مردان نیز تمایل به انتخاب همسرانی “برتر” از خود دارند، اما این برتری بیشتر از نظر ظاهری است. مردان جذب زنانی می‌شوند که از نظر فیزیکی جذاب‌تر از خودشان هستند و در صورت امکان، چندین شریک جذاب را می‌خواهند. مردان سخت کار می‌کنند و منابع جمع می‌کنند تا بتوانند در سلسله‌مراتب اجتماعی بالا بروند و به زنان جذاب‌تر دسترسی پیدا کنند. بنابراین در حالی که هایپرگامی زنان به جایگاه اجتماعی و منابع مالی مردان وابسته است، هایپرگامی مردان به زیبایی فیزیکی زنان ارتباط دارد.
اصل پارتو در بازار جنسی (Sexual Market)
طبق اصل پارتو در سکشوآل مارکت، %۲۰ از مردان با %۸۰ از زنان رابطه دارند. این %۲۰ شامل مردانی است که از نظر اجتماعی و رفتاری جایگاه بالایی دارند. این گروه از مردان به عنوان آلفا شناخته می‌شوند، درحالی‌که سایر مردان در دسته بتا قرار می‌گیرند. زنان به طور طبیعی به دلیل اعتمادبه‌نفس، رهبری و تسلطی که مردان آلفا دارند، بیشتر جذب آنها می‌شوند. رفتار و جایگاه اجتماعی مردان تأثیر زیادی بر جذابیت آنها در روابط دارد و مردان برای موفقیت در روابط باید ویژگی‌های آلفا را تقویت کنند. خجالتی بودن، دنباله‌رو بودن به‌جای رهبر، منفعل، ناامن، نیازمند تأیید دیگران، قربانی‌نگر، ناپایدار و عدم کنترل بر زندگی خود از ویژگی‌های مردان بتا است. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که زنان تمایل کمتری به روابط عاطفی و جنسی با مردان بتا داشته باشند. البته این ویژگی‌ها در مردان ثابت نیست؛ یعنی ممکن است در مقاطع مختلف زندگی ویژگی‌های آلفا یا بتا را بیشتر نشان دهند. بنابراین مردان باید نسبت به ویژگی‌های خود آگاه باشند، زیرا اگر بیشتر به سمت خصوصیات بتا بروند، احتمال از دست دادن شریک عاطفی‌شان افزایش می‌یابد. درک این مفاهیم می‌تواند به مردان کمک کند تا در روابطشان جایگاه بهتری داشته باشند.
استراتژی جنسی دوگانه زنان
زنان یک استراتژی جنسی دوگانه دارند که به آن AF/BB (Alpha fucks, Beta bucks) گفته می‌شود. از نظر بیولوژیکی، زنان تمایل دارند با جذاب‌ترین و قوی‌ترین مرد آلفا که می‌توانند پیدا کنند، رابطه داشته باشند با هدف اطمینان از داشتن فرزندی با بهترین ژن‌ها. اگر زنی نتواند یک مرد آلفا را برای رابطه طولانی‌مدت نگه دارد، جهت تضمین بقا و امنیت به سراغ یک مرد بتا می‌رود که بتواند از او و فرزندانش حمایت مالی کند. طبق این استراتژی زنان به طور غریزی به دنبال ترکیبی از “جذابیت ژنتیکی” و “حمایت مالی” هستند. با یک آلفا رابطه دارند، اما با یک بتا ازدواج می‌کنند. اگر بتوانند، هر دو را با هم خواهند داشت (مثلاً ازدواج با بتا و خیانت با آلفا)، این دیدگاه بر نقش تکامل و انتخاب طبیعی در ترجیحات زنان تأکید دارد.
توصیه شریل سندبرگ برای انتخاب شریک زندگی
شریل سندبرگ (Sheryl Sandberg)، مدیر ارشد عملیات فیسبوک، به زنان توصیه می‌کند که در دوران آشنایی و دوستی، انواع مختلفی از مردان را تجربه کنند، اما برای ازدواج باید معیارهای متفاوتی در نظر بگیرند. هیجان‌انگیز بودن یک مرد لزوماً به معنای مناسب بودن او برای ازدواج نیست. برای ازدواج، مردی را انتخاب کنید که به برابری، هوش، جاه‌طلبی و عدالت در زندگی مشترک اهمیت دهد. در بلندمدت، چیزی که واقعاً جذاب است، احترام و مشارکت برابر در رابطه است. درحالی‌که هایپرگامی بر جایگاه اجتماعی و توانایی تأمین مالی تأکید دارد، سندبرگ بر شخصیت و رفتار برابرطلبانه به‌عنوان معیارهای جذابیت در طولانی‌مدت تأکید می‌کند.
قدرت جنسی در هرم اجتماعی: چرا زنان در پایین و مردان در بالای آن دست بالا را دارند؟
بر اساس نظریه‌های هایپرگامی و علوم رفتاری فرگشتی، توزیع قدرت جنسی میان زنان و مردان در سطوح مختلف هرم اجتماعی به‌طور چشم‌گیری متفاوت است. این تفاوت ناشی از الگوهای زیستی، انتخاب جنسی، و مکانیزم‌های اجتماعی ریشه‌دار در فرگشت انسان است.
زنان در پایین هرم: جذاب‌تر از مردان هم‌سطح
در سطوح پایین‌تر هرم، زنان از قدرت جنسی بیشتری نسبت به مردان برخوردارند. علت این امر، تقاضای بالاتر برای زنان در بازار جنسی است؛ زیرا مردان در سطوح مختلف تمایل دارند با زنان پایین‌تر از خود رابطه برقرار کنند، اما عکس این موضوع کمتر اتفاق می‌افتد. در نتیجه، زنان حتی در طبقات پایین، انتخاب‌های بیشتری در اختیار دارند
مردان در پایین هرم: طرد، ناامیدی و کاهش ارزش
مردان طبقه پایین با رضایت کمتر در روابط مواجه‌اند؛ نه به‌دلیل فقدان میل یا نیاز، بلکه به‌دلیل نداشتن جذابیت در بازار جنسی از منظر زنان. در غیاب منابع یا جایگاه بالا، آنها اغلب نادیده گرفته می‌شوند یا تنها گزینه‌هایی برای روابط زودگذر تلقی می‌گردند.
مردان در بالای هرم: بازگشت قدرت انتخاب
در رأس هرم، مردان دوباره کنترل بازار جنسی را به‌دست می‌گیرند. در این سطح، موقعیت اجتماعی، قدرت مالی و دسترسی به منابع، نقش مهم‌تری از زیبایی ظاهری ایفا می‌کنند. زنان بیشتری حاضرند برای رابطه بلندمدت با این مردان رقابت کنند، چرا که این انتخاب از دید فرگشتی، امنیت و منابع لازم برای فرزندان را فراهم می‌کند.
هایپرگامی از نگاه زیست‌شناسی: چرا زنان به دنبال منابع و مردان به دنبال گسترش ژن‌ها هستند؟
زیست‌شناسی نشان می‌دهد که مردان به دلیل توانایی تولید مثل سریع‌تر (بدون نیاز به ۹ ماه بارداری)، تمایل دارند که چندین زن را در یک روز باردار کنند. این ویژگی‌ها در تاریخ نیز قابل مشاهده است: شاهان باستان، برخی از سلبریتی‌ها، و افراد ثروتمند و قدرتمند امروز از این قانون بهره می‌برند. از طرف دیگر، زنان بیشتر بار بارداری را به دوش می‌کشند. از این رو، آنها تمایل دارند به دنبال مردانی باشند که پول و منابع بیشتری دارند. اکثریت مردان می‌توانند از خود و فرزندانشان مراقبت کنند، در حالی که بیشتر زنان به سختی می‌توانند از خود مراقبت کنند. این به این معنی است که زنان نگرانی و فشار بیشتری برای دریافت کمک و منابع از مردانی دارند که به نظرشان آنچه را که می‌خواهند در اختیار دارند؛ این هسته‌ی اصلی هایپرگامی زنان است. هایپرگامی می‌تواند تحت تأثیر هر دو عامل ثروت و ژن قرار گیرد، اما اهمیت نسبی هر کدام بسته به شرایط متفاوت است. در حالی که ثروت ممکن است در رابطه‌های بلندمدت یا تأمین نیازهای خانواده اهمیت بیشتری داشته باشد، ویژگی‌های ژنتیکی ممکن است در جذب‌های کوتاه‌مدت یا روابط جنسی نقش قوی‌تری ایفا کنند. در نهایت، تعادل بین ثروت و ژن‌ها بستگی به ترجیحات فردی و اهداف خاص رابطه‌ی زن دارد.
Reference (منبع):
https://redpiller.medium.com/everything-you-need-to-know-about-hypergamy-99612f7973ed
راوی: برایان بختیاری
متن به قلم: پروانه اله‌دینی